Μια από τις καλύτερες «διαφημίσεις» του Χριστιανισμού προσφέρει ο αθεϊστής Αλαίν Ντε Μποττόν στο βιβλίο του που μεταφράστηκε πρόσφατα απ’ τις εκδόσεις Πατάκη, «Θρησκεία για Άθεους».
Μιλάει για τη μεγάλη φτώχεια του αθεϊσμού και για το γεγονός ότι οι αθεϊστές μαζί με τον Θεό αναγκάστηκαν να πετάξουν και ένα σωρό άλλα πράγματα. Οι αθεϊστές τρέμουν τη λέξη «ηθική», ανατριχιάζουν στη σκέψη του κηρύγματος, δεν μπορούν να δεχτούν ότι η τέχνη μπορεί να έχει ηθική αποστολή. Δεν μπορούν να συμμετέχουν στο δέος που προκαλεί ο Μπαχ και ο Χαίντελ, η τέχνη του Μιχαήλ Άγγελου και η αρχιτεκτονική των καθεδρικών ναών. Δεν έχουν γιορτές, δεν μπορούν να κτίσουν εκκλησίες ούτε έχουν μηχανισμούς μέσω των οποίων μπορούν να δείξουν «ευχαριστία», και ... σπάνια μπορούν να τραγουδήσουν μαζί με άγνωστους!
Αυτό το τελευταίο, η σχέση, ή μάλλον η απουσία σχέσης με τον «άγνωστο» είναι, κατά τους ιστορικούς, το σύμπτωμα της εκκοσμίκευσης. Ο άνθρωπος ξεκίνησε να αγνοεί τον γείτονά του την ίδια περίοδο που σταμάτησαν κοινότητες να τιμούν τον θεό τους συλλογικά. Τώρα ο μόνος τρόπος με τον οποίον μπορούμε να φανταστούμε πως μοιάζει ο «άλλος» είναι μέσω των media, και συνεπώς τώρα όλοι οι άγνωστοι μας φαίνονται δολοφόνοι ή παιδόφιλοι. Αυτές οι αντιλήψεις μας κρατάνε φυλακισμένους στους κύκλους μας και ικανούς να εμπιστευθούμε μόνο τις σχέσεις που «κληρονομήσαμε» από τις οικογενειακές επαφές ή τα ταξικά μας δίκτυα. Πολλές φορές, ακόμα και οι ιδέες μας περί έρωτα καταλήγουν μια εμμονή για το ένα άτομο μέσω του οποίου θα καλύψουμε όλα τα κενά μας, ένα άτομο που θα μας γλυτώσει από το να έχουμε ανάγκη άλλους ανθρώπους γενικά.
Μέσα από τη συνειδητοποίηση της αθεϊστικής φτώχειας, ο Μποττόν ψάχνει να βρει τι είναι το μυστικό του Χριστιανισμού (και άλλων θρησκειών) το οποίο θα μπορούσε να δανειστεί για να κάνει την αθεΐα του λιγότερο δυσβάσταχτη, ή έστω λιγότερο ανιαρή.
Ένα από τα πολλά στοιχεία που εξετάζει είναι η θεία ευχαριστία. Η κοινότητα των πιστών μαζεύεται μαζί σε μια ομάδα όπου δεν χρειάζεται να συστηθεί κανείς με την επαγγελματική του κάρτα, ούτε να κερδίσει το σεβασμό των άλλων διαφημίζοντας τα επιτεύγματά του. Ο σεβασμός και η ασφάλεια του ανήκειν είναι δεδομένα για καθένα που συμμετέχει στο τραπέζι. Αυτά που ο άνθρωπος παλεύει να αποκτήσει μέσω της καριέρας του είναι ήδη κερδισμένα και διαθέσιμα στην κοινότητα των πιστών, όπου οι κοσμικές προϋποθέσεις αποδοχής δεν ισχύουν πλέον.
Κανείς δεν χρειάζεται να αποδείξει το θάρρος και τη δύναμή του γύρω από ένα τραπέζι που γιορτάζει το δράμα της ανθρωπότητας, την αδυναμία της, την ανεπάρκειά της. Οι ήρωες αυτής της κοινότητας είναι οι κατά κόσμον αντι-ήρωες, οι losers. Αυτός που φοράει το στέμμα μέσα στην εκκλησία δεν είναι ο πλουτοκράτης Καίσαρας αλλά ένας φτωχός σταυρωμένος «εγκληματίας», ο Βασιλιάς των Βασιλιάδων.
Ο Μποττόν θρηνεί που δεν μπορεί ο αθεϊστής να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με έναν άγνωστο, σε ένα γεύμα που θα τον συνδέσει τόσο στενά και οικογενειακά με τον άλλον, που θα καταρρίψει τις υποψίες και την επιφυλακτικότητα που τον απομονώνει, που θα σπάσει την ταξική διαφορά και θα ανοίξει χώρο σε δύο άγνωστους να μοιραστούν τις βαθύτερες εμπειρίες τους, να ανοίξουν τις καρδιές τους, να γίνουν τρωτοί μπροστά σε έναν άλλο άνθρωπο.
Ο Μποττόν λέει ότι μακρυά από την εκκλησία κουβαλάμε παντού τις φυλετικές μας διακρίσεις και είμαστε καταδικασμένοι να βλέπουμε μόνο μέλη της δικής μας φυλής, κάτι που επιβεβαιώνει και ενδυναμώνει τις διαχωριστικές γραμμές. Τελικά τι θα κρατήσει την αθεϊστική κοινωνία ενωμένη, αναρωτιέται;
Αυτό το βιβλίο, παρόλο που ο σκοπός του δεν έχει καμία σχέση με τα δικά μου ενδιαφέροντα, με έκανε να εκτιμήσω την εκκλησία ακόμα περισσότερο. Μου θύμισε αυτό που λέει στο Δευτερονόμιο για τα έθνη που θα κοιτάνε το λαό του Θεού και θα αναρωτιούνται για τη σοφία του νόμου τους, θα τη ζηλέψουν: «καὶ φυλάξεσθε καὶ ποιήσετε ὅτι αὕτη ἡ σοφία ὑμῶν καὶ ἡ σύνεσις ἐναντίον πάντων τῶν ἐθνῶν ὅσοι ἐὰν ἀκούσωσιν πάντα τὰ δικαιώματα ταῦτα καὶ ἐροῦσιν ἰδοὺ λαὸς σοφὸς καὶ ἐπιστήμων τὸ ἔθνος τὸ μέγα τοῦτο» (Δευτ. 4, 6).
Είναι τεράστιο το δώρο τελικά. Ένας αθεϊστής μας στέλλει το μήνυμα τρανταχτά: «δεν ξέρετε τι έχετε στα χέρια σας!» Ανεκτίμητο είναι το δώρο που μας χάρισε ο Ιησούς Χριστός πριν 2000 χρόνια, μια εναλλακτική κοινωνία η οποία δεν έχει την επιλογή να τραβάει γραμμές. Αν και πολλές είναι οι φορές που θα ήθελε κανείς να τρέξει μακριά από τον άλλο, να διαχωριστεί απ’ αυτόν, το κάνει χωρίς να συνειδητοποιεί ότι αυτό το κοσμικόδικαίωμα του έχει αφαιρεθεί, απατά τον εαυτό του. Οι φυλές είναι φαινόμενο της αθεΐας, όχι επιλογή του Χριστιανού. Και αν αποφασίσει κανείς να τραβήξει γραμμές, αυτές οι γραμμές πονάνε λες και χωρίζονται δύο αδέλφια ή μια μητέρα από το παιδί της γιατί το ίδιο αίμα ρέει στις φλέβες μας, το δικό Του.
Ας ακούσουμε τις φωνές από την «κόλαση» εκεί έξω και ας κρατήσουμε με κάθε κόστος το πολύτιμο μαργαριτάρι που ανακαλύψαμε, την εκκλησία Του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου